Εκδόθηκε και διατίθεται μέσω του Ίντερνετ η νέα Έκθεση του Παρατηρητηρίου με θέμα: ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΔΡΑΣΗΣ ΤΗΣ ΕΓΝΑΤΙΑΣ ΟΔΟΥ ΚΑΙ ΤΩΝ ΚΑΘΕΤΩΝ ΑΞΟΝΩΝ ΣΤΗΝ ΠΟΛΥΚΕΝΤΡΙΚΗ ΧΩΡΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΖΩΝΗΣ ΕΠΙΡΡΟΗΣ ΤΟΥΣ
Αποσπάσματα σύνοψης:
Ο ρόλος του αυτοκινητόδρομου της Εγνατίας Οδού στη χωρική οργάνωση και την περιφερειακή ανάπτυξη αποτελεί τη νέα κρίσιμη συνισταμένη για την προοπτική μεταστροφής από το παραδοσιακό πρότυπο χωρικής ανάπτυξης - με βάση τη ζώνη διέλευσης του οδικού άξονα Πάτρα-Αθήνα-(Θεσσαλονίκη)-Εύζωνοι (ΠΑΘΕ) και την κυριαρχία των δύο μητροπολιτικών κέντρων - προς ένα νέο συμπληρωματικό χωροταξικό πρότυπο.
Σκοπός της Έκθεσης είναι να διερευνήσει αυτή τη συμβολή και συγκεκριμένα να εξετάσει την επίδραση του συστήματος Εγνατία Οδός - κάθετοι άξονες στην πολυκεντρικότητα. Το ευρύτερο επιστημονικό ερώτημα στο οποίο εντάσσεται αυτή η έρευνα είναι «πώς γίνεται εκτίμηση της επίδρασης των μεταφορικών υποδομών στην πολυκεντρικότητα?» Προκειμένου να απαντηθεί το παρόν ερώτημα διαμορφώνεται μια μεθοδολογία εκτίμησης της πολυκεντρικότητας, παίρνοντας μεθοδολογικά στοιχεία από τη διεθνή βιβλιογραφία και προσαρμόζοντάς τα ώστε να δίνεται μεγαλύτερη έμφαση στο ρόλο των οδικών υποδομών.
Το πιο σημαντικό συμπέρασμα της Έκθεσης προκύπτει από τη δυναμική της συμβολής του εξεταζόμενου μεταφορικού συστήματος σε σχέση με την παρατηρούμενη λειτουργική πολυκεντρικότητα. Στις σύγχρονες αντιλήψεις του χωρικού σχεδιασμού η πολυκεντρικότητα είναι σε σημαντικό βαθμό συνάρτηση της διασύνδεσης, δηλαδή της συχνότητας και της μορφής των ροών μεταξύ των «κέντρων». Εκτιμώντας αυτές τις παραμέτρους, προκύπτει ότι η Εγνατία Οδός (με τους κάθετους άξονες) βελτιώνει την προσπελασιμότητα και αυξάνει την κινητικότητα μεταξύ των αστικών κέντρων συμβάλλοντας έτσι με άμεσο τρόπο στη λειτουργική πολυκεντρικότητα στη Ζώνη Επιρροής της.
Ο εντοπισμός ενός συστήματος κέντρων που έχουν τη δυναμική διασύνδεσης και ανάπτυξης λειτουργικών σχέσεων και καλύπτουν όλη τη ζώνη της Βόρειας Ελλάδας -- άλλοτε ανάμεσα στα κέντρα που γειτνιάζουν μεταξύ τους (π.χ. Ιωάννινα- Ηγουμενίτσα, Ιωάννινα-Κοζάνη, Κοζάνη- Βέροια, Ξάνθη - Κομοτηνή - Αλεξανδρούπολη) και άλλοτε ανάμεσα στο κύριο αστικό κέντρο της βορειοελλαδικής ζώνης, τη Θεσσαλονίκη, και τα περισσότερο απομακρυσμένα από αυτό δυναμικά αστικά κέντρα (των περιφερειών Ηπείρου και Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης) -- καταδεικνύει ότι οι νέες μεταφορικές υποδομές μπορούν συμβάλλουν στη διαμόρφωση προϋποθέσεων για νέες μορφές χωρικής οργάνωσης. Ο βαθμός συμβολής ωστόσο εξαρτάται από το σύνολο των χωρικών πολιτικών και το πως αυτές εφαρμόζονται, και όχι μόνον από τις μεταφορικές υποδομές.
Οι αλλαγές που μπορεί να επιφέρει η βελτιωμένη διασύνδεση μπορούν να επηρεάσουν επιπλέον και το πρότυπο πολυκεντρικότητας ανάμεσα στα μεγαλύτερα και στα μικρότερα (εξαρτώμενα από τα μεγαλύτερα) κέντρα μιας περιφέρειας, φέρνοντας στο προσκήνιο του χωρικού σχεδιασμού διασυνδέσεις ενδιάμεσων οικισμών 3ου επιπέδου, που σημαίνει δυνατότητα νέας οργάνωσης και χωροθέτησης δραστηριοτήτων και υπηρεσιών.
>> αρχείο Έκθεσης (.pdf, 1,4 MB)
|